Alles over de chihuahua

De chihuahua is een razend populaire gezelschapshond, die niet alleen over de hele wereld een goede reputatie heeft als huisdier, maar ook prijkt op de facebook en instagram foto’s van vele internationale beroemdheden. Deze ster van bescheiden formaat komt van origine uit Mexico, waar de streek Chihuahua, grenzend aan de Verenigde Staten, het dier zijn naam heeft gegeven. De echte geschiedenis van het ras gaat veel verder terug dan de twintigste eeuw, toen de dieren populair werden in de States.

Oude standbeelden van de Maya’s van rond 500 voor onze jaartelling laten de techichi hond zien, een oud ras dat iets groter was dan de moderne chihuahua. Toen de beschaving van de Maya’s onder de voet werd gelopen door een ander volk, de Toltecs, werden hun techichi honden verder gedomesticeerd. Waarschijnlijk werden ze gekruist met de perro chihuahueno, een van oorsprong wilde hond die holen in de grond groef om in te wonen.

Toen vervolgens de Azteken de heersers van het gebied werden namen zij de techichi als voorloper van de chihuahua op in het hart van hun samenleving. Er zijn skeletten van chihuahua’s gevonden in oude ruïnes en in Azteekse graven. Waarschijnlijk speelde de hond een rol als gids naar het hiernamaals. Er zijn ook theorieën die beweren dat de voorouders van de chihuahua voor de Azteekse priesters heilig waren, maar door de gewone Azteek ook als lekkernij werden gegeten.

Hoe de chihuahua zijn huidige uiterlijk heeft gekregen is niet helemaal duidelijk, maar waarschijnlijk is de techichi gekruist met rassen die de Europese kolonisten meenamen van overzee. Vanuit Mexico werd de moderne chihuahua rond het begin van de twintigste eeuw snel populair bij Amerikanen, die de puppy’s meenamen van hun vakanties. Toch is de chihuahua waarschijnlijk al eerder de grens overgestoken, want bij opgravingen in Georgia en Tennessee werden afbeeldingen van soortgelijke hondjes gevonden. Hoe dan ook, vanuit de USA werd dit opvallende hondje in recordtempo een gewild huisdier door de hele westerse wereld, en tegenwoordig tot ver daarbuiten.

Chihuahua’s zijn misschien wel de meest fotogenieke honden ter wereld, met een opvallend uiterlijk en een hoge aaibaarheidsfactor. De chihuahua is ook een klein hondje met een groot karakter: een bijzondere verschijning is het in elk geval. Een chihuahua puppy kopen betekent een piepklein diertje in huis halen, maar de uitdaging van het opvoeden is net zo groot als bij andere rassen. Voor wie chihuahua’s nog steeds ziet als een modieuze accessoire valt het houden en trainen van een puppy dan ook altijd tegen. Gelukkig is er inmiddels genoeg betrouwbare informatie beschikbaar om een goede persoonlijke beslissing te nemen en als een verantwoord baasje met je chihuahua om te gaan. De volgende hoofdstukken over het karakter, de verzorging en bijzonderheden van de chihuahua helpen je daarbij.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: een chihuahua is klein. Erg klein zelfs: de schofthoogte varieert tussen 15 en 23 centimeter. Daarmee is de chihuahua als officieel erkend ras de kleinste hond ter wereld. Het gewicht van een volwassen chihuahua kan behoorlijk variëren, van 1,5 tot wel 3,5 kilo. Het lijfje van een chihuahua is kort en compact gebouwd, uitlopend in een vrij brede en afgeplatte staart die hoog wordt gedragen, of in een boog over de rug terug krult.

De chihuahua heeft een opvallende kop. Een ronde schedel, ook wel appelhoofd genoemd, vormt bij veel chihuahua’s de basis voor grote, rechtopstaande oren. Naast het appelhoofd bestaat er ook een variant die hertenhoofd wordt genoemd, met een meer afgeplatte bovenkant van de schedel, ogen die iets verder uit elkaar staan, grotere oren en iets langere poten dan de appelvariant. De snuit loopt over in een korte neus en het gezicht van dit ras wordt bepaald door grote, donkere ogen die vaak licht uitpuilen.

Qua vacht zijn er twee types van de chihuahua te onderscheiden. De kortharige variant heeft een korte, zachte vacht en verschilt duidelijk van het langharige type. Langharige chihuahua’s hebben niet alleen over hun hele lijf langere haren dan de kortharige, maar worden ook getypeerd door de toefjes vacht bij hun poten, de voeten, de staart en bij de oren en nek. Beide vachttypes komen voor in alle mogelijke kleuren en kleurcombinaties. De enige kleur die volgens de rasstandaard niet is toegestaan is merle, een gestippeld patroon, omdat deze kleur wordt geassocieerd met genetische problemen.

Hoewel de chihuahua een dichte vacht heeft, zowel bij het langharige als het kortharige type, is deze vacht niet goed bestand tegen kou. De Midden-Amerikaanse wortels van het ras spelen een chihuahua daarom vaak parten in het joude Nederlandse weer. Een chihuahua die staat te trillen op zijn pootjes is een bekend gezicht, en deze honden zullen in de regel altijd de warmte opzoeken voor hun eigen comfort. Het trillen kan trouwens ook worden veroorzaakt door stress of opwinding. Als je geen problemen hebt met een hondje dat gezellig bij je onder de dekens kruipt loop je een grote kans dat je chihuahua dit gaat doen. Hou je niet van zo’n ‘levend kruikje’ in je bed, hou er dan rekening mee dat je dit actief moet afleren tijdens de opvoeding van je puppy.

Chihuahua’s zijn niet alleen een bijzondere verschijning, maar hebben ook een erg eigenzinnig karakter. Chihuahua’s worden al heel erg lang door mensen in huis gehouden en dat is te merken aan hun persoonlijkheid. Het zijn echte gezelschapsdieren die zich sterk hechten aan hun baasjes. Ze zijn ook erg gevoelig voor hun omgeving, zeker voor de belangrijke mensen die om ze heen leven. Dat betekent niet alleen dat een chihuahua je stemming vrij gemakkelijk oppikt en herkent, maar ook dat ze het zich enorm aan kunnen trekken als je ze met een harde stem aanspreekt. Schreeuwen tegen een hond is altijd een slecht idee en zal de opvoeding van het dier alleen maar lastiger maken, maar bij de sensitieve chihuahua geldt dit misschien nog wel sterker dan bij de gemiddelde hond.

Een chihuahua is erg scherp en houdt zijn omgeving continu goed in de gaten. Het klinkt misschien onwaarschijnlijk, maar de alerte aard van de chihuahua maakt hem tot een goede waakhond. Als er iemand in de buurt komt die jouw hond of puppy niet vertrouwt, dan zal hij dit duidelijk laten merken door te blaffen en te grommen. Alarm slaan bij onraad kunnen deze hondjes prima. Verwacht alleen niet dat je chihuahua een betrapte inbreker gillend van angst naar buiten zal jagen...

Een chihuahua is niet alleen waaks en alert, maar ook nog eens erg moedig als er iets niet in de haak is. Sommige mensen vinden zelfs dat deze kleine hondjes iets te dapper zijn voor hun eigen bestwil. Sta niet gek te kijken als je moedige chihuahua grommend en met ontblote tanden een veel grotere hond probeert te intimideren: in plaats daarvan kun je er beter op voorbereid zijn om je miniwaakhond tegen zichzelf te beschermen door hem op te tillen en uit de buurt te houden van een tegenstander die vijf keer zijn gewicht in de schaal legt.

Omdat een chihuahua zo alert is op zijn omgeving kan een teveel aan prikkels een probleem worden. Dat geldt buiten bij het wandelen, maar aan die omgeving kun je als baasje niet zo veel veranderen. Daarom is het belangrijk om tijdens de opvoeding en socialisatie van je chihuahua puppy extra aandacht te besteden aan de manier waarop je je hond laat wennen aan alledaagse prikkels. Denk daarbij aan fietsers, katten, kinderen en zeker ook andere honden.

In je eigen huis liggen de zaken anders. Daar hoort je puppy een veilige en beschermde omgeving te hebben, waar hij kan uitrusten, eten, slapen en alle nieuwe indrukken rustig kan verwerken. Zorg er dus voor dat je woning ook een rustige en vertrouwde omgeving voor je chihuahua is. Een bijzonder aandachtspunt hierbij zijn kinderen. Als je (jonge) kinderen in huis hebt, leer ze dan vanaf het begin dat ze zich kalm moeten gedragen in de buurt van jullie puppy, ook tijdens het spelen. Dat is trouwens sowieso verstandig, want het kleine formaat van een chihuahua maakt ze kwetsbaar voor blessures zodra het spelen te wild wordt.

Chihuahua’s zijn bijzondere hondjes met een paar bijzondere aandachtspunten voor de verzorging. Het eerste bijzondere punt om op te letten is opnieuw het kleine formaat van je puppy of volwassen chihuahua. Deze beestjes hebben weinig vet op hun botten en hun vacht is niet voldoende om ze tegen alle weertypes van het Nederlandse klimaat te beschermen. Met name bij koud, winderig en regenachtig weer kan de kerntemperatuur van een chihuahua erg snel dalen. Een speciaal dekentje of ‘hondenjasje’ is daarom geen overbodige luxe, of een poging om je hond er extra schattig uit te laten zien. Het is een extra beschermingslaag voor een hondje met een bouw die eigenlijk geschikter is voor de warme oorden van Midden-Amerika.

Chihuahua’s zijn net zoals veel kleine hondenrassen gevoelig voor tandplak. Net als bij mensen kan tandplak uitharden tot tandsteen. Dat kan niet alleen vervelend zijn voor je hond, maar ook tot ontstekingen leiden die zich kunnen verspreiden naar andere weefsels door het hele lichaam. Daarmee is een goede gebitshygiëne dus extra belangrijk voor chihuahua’s. Waar we voor de meeste honden aanraden om de tanden minstens een keer per week te poetsen is het advies bij een chihuahua om dat dagelijks te doen. Koop hiervoor speciale hondentandpasta, te verkrijgen bij elke dierenspeciaalzaak. Laat het gebit van je chihuahua ook regelmatig controleren door een dierenarts om problemen te voorkomen in plaats van te genezen.

De grote donkere ogen van een chihuahua zijn gevoelig voor overmatig traanvocht. Vaak zie je bij een chihuahua dat de ogen tranen, waardoor er vochtige, donkere strepen onder de ogen ontstaan. Om te voorkomen dat bacteriën een kans krijgen om in het vocht ontstekingen aan de oogleden of het oog zelf te veroorzaken moet je de ogen goed schoonmaken. Gebruik hiervoor elke dag een beetje gekookt water, afgekoeld tot het lauwwarm is, en dep met een schone tissue of een wattenstaafje voorzichtig het (opgedroogde) vocht rond de ogen weg. De grote omhoog staande oren van chihuahua’s zijn ook gevoelig voor ophopend vuil en ontstekingen, dus controleer deze ook regelmatig op vocht, vuil en roodheid.

Zowel kortharige als langharige chihuahua’s hebben verzorging van hun vacht nodig. Vooral de langharige variant moet dagelijks gekamd of geborsteld worden om de klitten uit de haren te verwijderen, maar voor een goede doorbloeding en het verwijderen van oude haartjes moet dit bij kortharige chihuahua’s ook gebeuren, alleen niet per se elke dag. Opvallend genoeg is de haaruitval bij kortharige honden van dit ras groter dan bij hun langharige familie – stofzuigen zul je dus sowieso moeten, welk type je ook kiest.

Chihuahua’s houden van een actieve lifestyle. Ze hebben natuurlijk korte pootjes, dus ze hoeven niet per se heel veel kilometers te maken, maar ze hebben wel behoefte om meerdere malen per dag te worden uitgelaten. Net als bij puppy’s van andere rassen kun je als richtlijn aanhouden dat je voor elke maand dat je chihuahua oud is vijf minuten langer mag wandelen. Een puppy van drie maanden mag dus vier keer per dag een kwartiertje wandelen, maar daar komen nog wel een aantal snelle uitstapjes bovenop om je hond zijn behoefte te laten doen. Hopelijk ten overvloede melden we nog wel even dat het dus niet de bedoeling is om je chihuahua te dragen: zelf lopen is de beste manier om voldoende beweging te krijgen.

Chihuahua’s zijn intelligente dieren en daarom hebben ze voldoende geestelijke uitdaging nodig. Spelletjes en leuke manieren om de intelligentie van je chihuahua aan te spreken, zoals geheugentraining of snoepjes waarvoor hij moeite moet doen, zijn belangrijke bouwstenen in een gezonde ontwikkeling. Hou bij jullie spelletjes wel in de gaten dat jullie niet te wild worden. Daarmee raakt je gevoelige puppy niet alleen snel overprikkeld, maar neemt ook de kans op blessures toe.

Bij het opvoeden van je chihuahua puppy is het heel belangrijk om voldoende aandacht aan de socialisatie te besteden. Het is essentieel dat je puppy leert om goed naar je te luisteren. Dat geldt natuurlijk voor elke hond, maar een chihuahua moet vooral van je leren hoe hij om moet gaan met andere honden, omdat ze erg fel en agressief kunnen doen tegen honden die vele malen groter en sterker zijn. Als het vechten wordt zal je chihuahua waarschijnlijk als verliezer uit de bus komen, en hoewel honden zich meestal inhouden tegen soortgenoten kan wat voor een grote hond een speelse beet is voor een chihuahua ernstige gevolgen hebben.

Een goede techniek hiervoor is je chihuahua voor te stellen aan een andere hond waarvan je weet dat hij rustig zal blijven. Blijf wel in de buurt terwijl ze elkaar leren kennen. Nog een tip: probeer niet te zenuwachtig te doen in de buurt van je chihuahua, want ze zijn sociaal intelligent genoeg om die stemming van je over te nemen, wat leren alleen maar moeilijker maakt. Laat je chihuahua ook goed wennen aan andere belangrijke mensen uit jullie omgeving, want ze hebben de neiging om eenkennig te zijn, waardoor ze alleen op jou als baasje reageren.