Alles over de Maltezer

De moderne geschiedenis van de Maltezer leest bijna als een verhaal vol glitter en glamour uit een chic magazine. Al eeuwen is het Maltezer Leeuwtje, zoals deze honden ook wel genoemd worden, een symbool van klasse en smaak dat je terugziet op schilderijen uit de renaissance, foto’s van grandes dames (en heren) uit de high society van de negentiende en twintigste eeuw, en zelfs op de fresco’s uit het oude Romeinse rijk. Prestige en rijkdom hebben de Maltezer omringd sinds onze jaartelling begon, maar de geschiedenis van dit ras reikt verder terug dan het jaar nul. In de vroegste verhalen over deze kleine hondjes is weinig te merken van een elitaire levensstijl, want dit ras is ooit begonnen als gewaardeerde werkhond in de havensteden rond de Middellandse Zee.

De allereerste verwijzingen naar wat we nu als de Maltezer kennen zijn gevonden in Griekenland, waar op een oude aardewerken amfoor een afbeelding van dit hondje werd ontdekt. Op deze kruik uit ongeveer 500 voor onze jaartelling stond de naam ‘Melitaie’. Het ras werd ook al genoemd door de klassieke filosoof Aristoteles, die er rond 370 v.C. over schreef als de ‘Melitaie Catelii’: hij roemde de diertjes als honden met perfecte verhoudingen, ook al waren ze niet groot van formaat. In die dagen bloeiden de culturen rond de Middellandse Zee als nooit tevoren. De machtige Griekse stadsstaten bouwden belangrijke zeehavens, waar handelaren vanuit de hele bekende wereld hun waren verkochten. In de pakhuizen en op de vrachtschepen waren muizen en ratten een gevreesde plaag, omdat ze hele graanoogsten konden verslinden alsof het niets was. Daarom werd de Maltezer ingezet om de voorraden te bewaken. Zeker niet meteen een luxehondje dus, maar een harde werker waar heel wat mensen van afhankelijk waren voor hun voedselvoorziening.

Inmiddels weten we dat de Maltezer al veel langer onder de mensen is, met een geschiedenis die verder terug reikt dan de eerste Europese beschavingen. Het is niet meer met zekerheid te zeggen omdat het allemaal in de mist van het verleden is verdwenen, maar het zou heel goed kunnen dat het ras verwant is aan Tibetaanse terriërrassen uit het Verre Oosten, die door karavanen zijn meegevoerd naar het Midden-Oosten en vanuit daar naar Europa. Dat maakt de Maltezer dus hoe dan ook tot een hondenras met een respectabele historie. Het is trouwens ook maar de vraag of de naam Maltezer wijst op een directe link met het eiland Malta, zoals veel mensen denken. De wortels van de naam Malta liggen bij het oude Hebreeuwse woord ‘màlat’, wat vrij vertaald ‘veilige haven’ betekent en waar een hele reeks oude plaatsnamen van zijn afgeleid. Met hun verleden als ‘havenarbeiders’ is het niet zo vreemd dat zowel de bewoners van het eiland Malta als het hondenras Maltezer hier hun naam aan te danken hebben.

Na de gloriedagen van het oude Griekenland kwam het Romeinse Rijk op, en in de bovenste kringen van de samenleving werd het al snel een echte rage voor dames om een Maltezer als gezelschapsdier bij zich te houden. Het ras leefde destijds al zo lang dichtbij de mensen dat Maltezers tot sterk sociaal gerichte dieren waren uitgegroeid. Hun intelligentie werd ook enorm op prijs gesteld, en uiteraard was hun handzame formaat een mooie bonus voor deftige mevrouwen die hun schoothondje overal mee naartoe wilden nemen. Zo begon de Maltezer aan een opmars door de sociale lagen van de samenleving heen, die ze tot in de beroemde Salons van de renaissance in Parijs brachten. Dat maakte ze nog beroemder door heel Europa, waardoor ze hun chique status eigenlijk nooit meer zijn kwijtgeraakt. Ook al zijn ze nog zulke lieve, grappige en slimme gezinshonden, toch blijft het vooroordeel van het deftige dameshondje de Maltezer overal achtervolgen – of ze dat nou leuk vinden of niet.

De populariteit van Maltezers is deze honden helaas uiteindelijk duur komen te staan. In de zeventiende en achttiende eeuw probeerden fokkers het ras kleiner te maken dan het al was. De beroemde bioloog Linnaeus schreef in 1792 dat Maltezers ongeveer net zo groot waren als eekhoorns, wat misschien een lichte overdrijving was, want dat is aanzienlijk kleiner dan het formaat dat we vandaag kennen. Pogingen om de Maltezer zo wit mogelijk te fokken waren niet altijd even succesvol. In sommige gevallen leidde dat tot erfelijke problemen, waardoor nog altijd moet worden opgepast dat ouderdieren met bepaalde huidtypes niet worden gekruist. Er werd zelfs zo driftig met het ras gefokt dat het aan het einde van de achttiende eeuw bijna niet meer bestond in de zuivere vorm. Kruisingen met rassen zoals poedels en spaniëls zorgden voor ‘vers bloed’ in een bijna uitgeputte genenpoule. Daardoor werden er in de negentiende eeuw een negental verschillende ‘rassen’ van de Maltezer onderscheiden. Door zorgvuldig fokbeleid vanuit de rasverenigingen is de populatie tegenwoordig gelukkig weer een stuk gezonder, met eenduidige rasstandaarden en een
officiële erkenning door de FCI in 1954.

Koningen, koninginnen, politici en andere celebrities hebben de traditie van de Romeinse dames en de Parijse avant garde doorgetrokken tot in de eenentwintigste eeuw. Toch kozen ook steeds meer baasjes van bescheiden komaf ervoor om een Maltezer in huis te nemen. De grappige, slimme en enorm sociale persoonlijkheid van deze honden heeft daarbij voor heel veel gezinnen de doorslag gegeven. Ook praktische afwegingen spelen voor veel mensen een rol: deze kleine honden zijn relatief goed te huisvesten in kleinere appartementen en verliezen naar verhouding weinig haar. Zo is de Maltezer ook na ruim 2500 jaar nog altijd een geliefde gezelschapshond, die zich vanuit het oude Griekenland en verder over de hele wereld heeft verspreid.

De Maltezer heeft een klein lichaam, maar is relatief lang van bouw vergeleken met zijn bescheiden hoogte. Reuen horen volgens de rasstandaard een schofthoogte van 21 tot 26 centimeter te hebben. Bij teefjes is dat met 20 tot 24 centimeter net iets kleiner. Het gewicht hoort voor beide seksen tussen de 3 en 4 kilo te liggen. De rug volgt een rechte lijn en loopt licht omlaag vanaf de schoft naar de staart. Omdat een Maltezer zijn hoofd recht overeind hoort te houden met opgerichte nek, lijkt het haast alsof het hoofd achterover helt ten opzichte van de borst. Veel eigenaren vinden deze houding juist sierlijk en aantrekkelijk: de Maltezer Vereniging Nederland spreekt bijvoorbeeld van een “trotse en gedistingeerde houding”.

De Maltezer heeft een harige staart die in een boog terug krult over de rug. De staart is bij de aanzet dik en loopt dun uit in een punt. De poten van deze honden zijn recht en pezig, met betrekkelijk weinig spieropbouw. De botstructuur is wel geprononceerd, en vrij stevig voor een dier van zo’n bescheiden statuur. De gang van een Maltezer is door de bouw van de pootjes en het lijf kort en bestaat uit kleine stapjes. In beweging blijven deze honden gelijkmatig boven de grond, waardoor ze een typisch soort trippelend loopje hebben.

De kop van de Maltezer is vrij breed en rond van vorm, met een wat smallere snuit die vooraan verticaal afloopt en minder dan de helft van de lengte van de hele schedel beslaat. In de neusbrug hoort een scherpe knik van negentig graden te zitten: een zogenaamde ‘Romeinse neus’ is ongewenst. Van voren gezien staan de lippen in het midden een beetje in de vorm van een open boog. De donkerbruine ogen zijn rond van vorm, met goed aansluitende oogleden en een heldere, alerte blik.

De witte vacht van de Maltezer is lang, dik en glanzend. Veel baasjes laten de haren in een korte coupe knippen uit praktische overwegingen, maar op shows zie je Maltezers met haar dat tot op de grond reikt. Dit ras heeft geen dubbele vacht, waardoor ze verrassend weinig verharen voor een hond met toch vrij lange haren. De zijdeachtige haren horen zwaar omlaag te vallen, zonder dat daardoor krullen ontstaan. Op het gezicht is de beharing langer, zodat de vacht overloopt in de baardharen, en ook op de staart en het achterste van de hond lopen de haren langer uit dan op de rest van het lichaam. De kleur van de vacht hoort spierwit te zijn, maar binnen de rasstandaard is een enigszins ivoorkleurige vacht ook toegestaan. Soms zijn er in de vacht licht oranjekleurige tinten te zien: deze worden oogluikend toegestaan, maar binnen de officiële eisen niet als wenselijk gezien.

De Maltezer maakt al eeuwenlang onderdeel uit van menselijke gezinnen, van de eenvoudigste havenarbeiders tot de allerhoogste kringen van de high society. Vanuit die positie wordt er met dit ras ook al duizenden jaren specifiek gefokt op eigenschappen die ze geschikt maken om dicht bij mensen in de buurt te leven, en dat is te merken aan hun karakter. Een Maltezer is een op en top gezelschapshond, die zich heel hecht verbonden voelt aan zijn baasje(s). Heel leuk en gezellig natuurlijk, zo’n dier dat het liefst de hele dag achter je aan trippelt, maar let wel op dat je je Maltezer vanaf het begin leert om alleen te leren zijn. Doe je dit niet dan kan je puppy verlatingsangst ontwikkelen en dat is ontzettend vervelend en wil je absoluut niet meemaken. Lees ook ons boek Het Ultieme Puppy Alleen Laten Handboek voor een precieze aanpak hoe je je puppy leert alleen te thuis te zijn. Deze eigenschap maakt Maltezers ook erg ongeschikt om vaak en lang alleen te blijven. Ben je juist wel veel thuis en hou je ervan om met een dolgelukkig aaibaar pluizenbolletje op schoot te zitten, dan is een Maltezer waarschijnlijk helemaal geen slechte keuze!

Maltezers zijn, als ze zich op hun plek voelen uiteraard, enorm energieke en levendige beestjes. Dat geldt voor puppy’s dubbel en dwars, maar ook een Maltezer op leeftijd is vaak nog altijd een prima speelkameraadje vol levenslust. Vrolijk en opgewekt scharrelen ze het liefst dicht in de buurt van hun baasje rond, ook als ze eigenlijk het grootste deel van hun tijd binnenshuis doorbrengen. De geringe behoefte om buiten te spelen betekent natuurlijk niet dat je met je Maltezer niet de deur uit hoeft: uitlaten is sowieso een vast onderdeel van de dagelijkse routine, dat is logisch. Toch haal je met een lekkere wandeling niet alleen een frisse neus: je houdt ook de conditie op niveau en werkt daarbij meteen aan de socialisatie van je hond, wat zeker in de puppytijd een heel belangrijk deel van de opvoeding is.

Kinderen, onbekend bezoek en extra huisdieren zijn voor de meeste Maltezers ook geen probleem. Laat kinderen nooit alleen met honden, ook niet als ze klein en schattig zijn: kinderen kunnen gemakkelijk te lomp omgaan met kwetsbare dieren. Ook zijn sommige Maltezers prikkelbaar ten opzichte van kinderen, dus kijk goed hoe je hond en je kind met elkaar omgaan. Uiteindelijk blijft een Maltezer gewoon een dier, en ook met kleine tandjes kunnen ze een kind gemeen bijten als het onverhoopt een keer misgaat.

Een aandachtspunt voor wie een Maltezer als huisdier overweegt. Uit internationaal onderzoek uit Australië en Zuid-Korea blijkt dat Maltezers behoren tot de hondensoorten die het vaakst worden gedumpt door hun baasjes. De reden hiervoor lijkt te zijn dat sommige mensen het blaffen van hun hond niet uit kunnen staan. Als je hier goed op voorbereid bent hoeft blaffen en keffen geen probleem te worden. Besteed bij de opvoeding van je puppy dus genoeg aandacht aan (ongewenst) blaffen: op deze pagina vind je een viertal handige puppy boeken over de opvoeding van je puppy, waarmee je problemen kunt voorkomen. De boeken zijn geschreven op basis van interviews met 30 hondenexperts en kynologische gedragstherapeuten.

Als het om looks gaat vallen heel veel baasjes voor een Maltezer vanwege de zijdeachtige lange witte vacht die het ras typeert. Verrassend genoeg is deze vacht helemaal niet zo’n bron van losse haren door het hele huis heen als je misschien zou denken. Het feit dat een Maltezer geen ondervacht heeft speelt hierbij een rol. Goed verzorgen van de vacht van je hond kan ook helpen bij het voorkomen van onnodige haaruitval. Interessant genoeg worden Maltezers ook aangeprezen als zogenaamde ‘hypoallergene honden’, omdat mensen die allergisch zijn voor honden vaak geen last hebben van een Maltezer in de buurt. Het feit dat dit ras nauwelijks verhaart is een deel van de verklaring, hoewel allergische reacties niet zozeer door de haren worden veroorzaakt, maar door een eiwit dat vooral met huidschilfertjes vrijkomt: zelfs voor helemaal kale honden kun je dus allergisch zijn.

Om de vacht van een Maltezer in goede conditie te houden is het aan te raden om de haren dagelijks te verzorgen. Goed borstelen en kammen is noodzakelijk onderhoud als je de witte vacht in topconditie wilt houden. Hiermee voorkom je ook knopen en klitten in het haar, wat voor je hond een behoorlijke bron van irritatie kan zijn. Leer je Maltezer vanaf het begin om rustig te blijven tijdens het borstelen, bijvoorbeeld door netjes te gaan liggen en toe te staan dat jij een rondje dagelijkse verzorging uitvoert. Baasjes die zich bezighouden met hondenshows doen hun Maltezer meestal regelmatig in bad, maar de meningen zijn verdeeld over hoe vaak deze honden mogen worden gewassen zonder dat ze daar last van hebben. Overleg met een dierenarts kan dan een verstandige keuze zijn, want hoewel veel mensen blij worden van een hagelwitte vacht, wil je natuurlijk ook niet dat je hond last van zijn huid krijgt, alleen maar om cosmetische redenen. Gebruik altijd speciale shampoo als je toch gaat wassen, want daarmee kun je al een hoop irritatie voorkomen.

Maltezers staan bekend om een vrij kwetsbaar gebit. We hebben een interview afgenomen met een dierenarts en zij adviseerde om de tanden van je hond dagelijks te poetsen. Voor de precieze redenen en achterliggende gedachten is het advies om het interview te beluisteren. Er is speciale tandpasta ontwikkeld voor honden: als je daar een begin mee maakt in de puppytijd kunnen jullie er allebei gemakkelijk aan wennen. Controleer tijdens het tandenpoetsen ook het tandvlees op mogelijke ontstekingen en raadpleeg een dierenarts als je denkt dat er iets mis is. Let ook op of de nagels niet te lang worden. Weet je niet goed hoe je hondennagels moet knippen, of durf je het eigenlijk niet, laat het dan door een professional doen om onnodige pijn te voorkomen.

De huid van een Maltezer is extra gevoelig voor irritaties en ontstekingen rondom de ogen en de opening van de oren. Tussen de lange haren kan gemakkelijk vuil blijven zitten en dat kan weer een bron voor infecties zijn. Tranende oogjes kunnen ook zorgen voor verkleuringen van de omliggende vacht, wat ook wel traanstrepen wordt genoemd. Ook bij de oren kunnen strepen ontstaan. Als je deze kwetsbare plekken bij het dagelijkse borstelrondje controleert, kun je eventueel vuil vaak gemakkelijk weghalen met lauw gekookt water. Ga in elk geval niet met wattenstaafjes in het oor aan het werk, want daarmee kun je de gehoorgang en het binnenoor beschadigen.

De Maltezer staat niet bekend om zijn indrukwekkende spieropbouw, maar toch is het een energiek en actief hondje dat dolgraag met zijn baasje leuke dingen wil doen. Hoewel een gebruikelijk ritme van vier keer uitlaten in principe voldoende beweging geeft, maak je je Maltezer absoluut blij met een gezellige wandeling daarbovenop. Pas wel op als je hond nog in de puppyleeftijd zit, want dan zijn de ledematen nog in ontwikkeling, waardoor je ze gemakkelijk kunt overbelasten. Gebruik als richtlijn voor puppy’s de regel dat je per maand vijf minuten langer kunt wandelen: een puppy van twee maanden mag tien minuutjes per keer wandelen; een puppy van vier maanden dus twintig minuten. Na die wandelingen verdient je puppy natuurlijk wel genoeg rust om nieuwe indrukken te kunnen verwerken.

Met spelletjes, puzzels en hersenkrakers hou je je hond mentaal in goede conditie. Maltezers zijn bovendien intelligent en erg sociaal, dus ze zijn er dol op samen met jou leuke activiteiten te ondernemen. Zorg dat je voldoende speeltjes in huis hebt om je ook binnenshuis samen te blijven vermaken en neem een balletje of iets anders leuks mee als jullie gaan wandelen. Ook hondensporten zoals bijvoorbeeld behendigheidssport en ook doggy dance kunnen leuk zijn voor en met een Maltezer. Het is daarbij wel altijd belangrijk om rekening te houden met het formaat en de kracht van je Maltezer, dus pas op dat jullie niet te ver gaan in jullie enthousiasme. Met zijn scherpe geest is deze hond ook goed in staat om kunstjes en trucjes te leren. Al dit soort activiteiten zijn in elk geval een mooie manier om samen bezig te zijn en jullie band nog verder te versterken.

Ook al staan Maltezers bekend als honden die relatief gemakkelijk zijn om op te voeden, toch is het belangrijk dat je de training en socialisatie van je huisdier serieus neemt. Als je niet zorgt voor een duidelijke en consequente opvoeding kan je hond zich tot een dwingelandje ontwikkelen, die er heel goed in is om jou te manipuleren om zijn zin te krijgen. Daarbij is consequent blijven en duidelijke regels stellen trouwens heel iets anders dan streng en autoritair zijn: positief blijven en goed gedrag belonen is veel beter dan straffen. Maltezers zijn sociaal erg gevoelig en snauwen of zelfs schreeuwen zal alleen maar averechts werken. Vriendelijk en kalm blijven, met je stem en ook in je houding, is de sleutel tot een positieve opvoeding van een ideale en sociale huisgenoot.

Let bij de opvoeding goed op dat je je hond langzaam leert om steeds iets langer alleen te kunnen blijven. Zie het boek Het Ultieme Puppy Alleen Laten Handboek voor een stapsgewijze handleiding hoe je dit aanpakt op een positieve manier. Maltezers zijn zo sterk aan mensen verknocht dat ze tekenen van verlatingsangst kunnen gaan vertonen als ze te lang alleen moeten zijn. Een bijzonder aandachtspunt is ook het omgaan met blaffen. Hier geldt ook dat actief afstraffen geen zin heeft en alleen maar tot meer stress en dus gekef leidt.

Een goede socialisatie is heel belangrijk: voor je hond, omdat hij daarmee leert wat mag en wat niet mag, maar ook voor jou, omdat je daarmee een leuk, sociaal en gehoorzaam vriendje voor het leven opvoedt. Naast duidelijke regels hoort bij socialisatie ook het wennen aan alles dat jullie in huis en op straat tegen kunnen komen. Besteed hier in de puppytijd genoeg aandacht aan en laat je Maltezer rustig wennen aan fietsers, auto’s, hardlopers en andere honden, om maar een paar voorbeelden te noemen. Veel baasjes nemen hun Maltezer graag overal mee naartoe, en dan geldt dubbel dat een goed opgevoede hond heel belangrijk is om irritatie bij anderen te voorkomen. Ga ook samen op puppycursus om onder begeleiding een goede professionele start te maken met socialiseren en opvoeden. Als je onze vier puppy boeken bestelt dan krijg je gratis het ebook de socialisatie checklist cadeau. Zie deze pagina voor meer informatie over het ebook de socialisatie checklist.